Profielen N&T en N&G
- Thema
- Gezondheid en Sport
- Techniek
- Aarde en Milieu
Ben je op zoek naar een onderwerp voor je profielwerkstuk richting Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid? Klik op onderstaande uitklapmenu en je vind een aantal ideeën uitgelicht!
Heb je hulp nodig bij het maken van je werkstuk? Wil je bijvoorbeeld een expert spreken of een experiment doen dat op jouw school niet mogelijk is? Dan kun je terecht bij het Bètasteunpunt! Neem dan vooral contact op via dit formulier, of mail naar [email protected].
Ideeën voor je profielwerkstuk
Wat kunnen we doen met Groningse producten als aardappelzetmeel, hennep en magnesium?
In de Innovatiehub Oost-Groningen (IHOG) werken de producenten van deze grondstoffen samen met de Hanzehogeschool om te onderzoeken en te kijken hoe we deze producten kunnen gebruiken. Daarbij zijn studenten van de lab-opleidingen Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek en Chemie betrokken, maar ook studenten van de kunstacademie Minerva die het ontwerp van een product maken.
De afgelopen jaren zijn er experimenten gedaan met magnesium, hennep en aardappelzetmeel. De eerste prototypes van waren deze zomer te zien in het Groninger Forum, met daarbij onder andere een stoel gemaakt van magnesium en hennep.
Meest relevante vakken
Scheikunde, biologie en kunst
Opleidingen met dit onderwerp
Antibiotica zijn belangrijke medicijnen die we gebruiken om schadelijke bacteriën te doden. Maar omdat we deze medicijnen als mensen en bij onze dieren steeds meer gebruiken, zijn er ook steeds meer bacteriën die resistent worden tegen antibiotica en dus niet meer reageren op een behandeling met deze medicijnen. In ziekenhuizen kampen ze hierdoor steeds vaker met uitbraken van de zogenoemde MRSA (Meticilline-resistente Straphylococcus aurus) bacterie, die moeilijk te bestrijden is. En recent is zelfs ontdekt dat een aantal bacteriën het New Delhi-metallo-bèta-lactamase (NDM-1) enzym kunnen maken die bepaalde antibiotica inactiveert. De bacteriën worden dus steeds beter in het ontwijken van onze medicijnen.
Gelukkig zijn onderzoekers druk bezig met het zoeken naar nieuwe antibiotica, of andere manieren om de bacteriën onschadelijk te maken. Dit maakt het ook een heel interessant onderwerp voor een profielwerkstuk of meesterproef, want je kunt er heel veel vragen bij stellen! Denk bijvoorbeeld aan:
- Wat is nou eigenlijk een antibioticum en hoe gaat een bacterie dood door een antibioticum? (er zijn verschillende manieren, want niet elke bacterie is hetzelfde)
- Hoe wordt een bacterie resistent tegen een antibioticum? (ook dit gebeurt op verschillende manieren)
- Wat moeten we doen om in de toekomst ook ziekmakende bacteriën tekunnen bestrijden?
Als je het leuk vindt om op het lab onderzoek te doen naar antibiotica en resistente bacteriën, is er ook van alles mogelijk. Werken met MRSA-bacteriën en andere ziekmakers is zonder de juiste opleiding en een speciaal lab niet mogelijk, maar op de Hanzehogeschool Groningen kun je onder begeleiding van een docent of studenten wel een aantal proefjes doen met (onschuldige) bacteriën.
Handige links
Lees hier verder over dit onderwerp
Meest relevante vakken
Biologie, Scheikunde
Opleidingen met dit onderwerp
Plastic is een geweldig materiaal, maar voor het maken van plastics zijn we nog afhankelijk van fossiele grondstoffen. Daarom zijn we op zoek naar duurzame alternatieven, zogenoemde bio-polymeren. Polyhydroxyalkanoaten (PHA’s) zijn bio-polymeren die in de natuur door onder andere bacteriën gemaakt worden. De bacteriën halen suikers en vetten uit afvalwater en zetten dit om in restbrandstof (de PHA) die ze opslaan in hun cellen, een beetje zoals vetbolletjes in menselijke cellen.
Deze bolletjes kunnen we uit de bacteriën halen en op verschillende manieren verwerken en gebruiken in duurzame materialen en producten. Er zijn bijvoorbeeld al Happy Cups op de markt, die gemaakt zijn van PHA. Het mooie is dat bacteriën deze materialen in theorie ook weer kunnen afbreken, en dat is helemaal goed voor de duurzaamheid. Maar zover is het nog niet, daarvoor is nog veel onderzoek nodig. In het Kenniscentrum Biobased Economy van de Hanzehogeschool doen we verschillende onderzoeken naar PHA's, bijvoorbeeld:
- Hoe kun je PHA's het beste maken, gebruiken en afbreken of hergebruiken?
- Kunnen we PHA's inzetten als gezonde energiebron voor mensen, bijvoorbeeld in gezonde energiedrank?
- Hoe snel breken producten van PHA (zoals de Happy Cup bekers) af, en is deze afbraak sneller in zout of zoet water?
Handige links
Meer over PHA
Happy Cups
Meest relevante vakken
Scheikunde en Biologie
Opleidingen met dit onderwerp
- Chemie
- Chemische Technologie
- Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek - Biologische en Medische Research
De bouw is een erg interessant vakgebied dat op dit moment voor veel uitdagingen staat. Er moet veel gebouwd worden, en het liefst ook nog zo duurzaam mogelijk. Dit vraagt om allerlei nieuwe bouwmaterialen, bouwtechnieken en soms een andere indeling van onze steden.
Meest relevante vakken
Wiskunde, Onderzoek & Ontwerpen
Opleidingen met dit onderwerp
Het Enigma-toestel werd in de jaren twintig gebruikt door verscheidene Europese bedrijven zoals diplomatieke diensten en legers. Alleen het werd vooral bekend als codeermachine van de Wehrmacht vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog in nazi-Duitsland. Nadat eerst de Poolse en nadien, tijdens de Tweede Wereldoorlog, de Britse inlichtingendienst erin slaagde de Enigmacodes te breken, bleek het toestel een goudmijn van informatie over de Duitse oorlogsmachine. Deze informatie, verkregen door ontcijfering van de geheime Duitse berichten, kreeg de codenaam "Ultra" en speelde een uiterst belangrijke rol in het verloop van de Tweede Wereldoorlog [bron: Wikipedia].
Handige links
Man die enigma code kraakte
Meest relevante vakken
Wiskunde, Informatica en Geschiedenis
Opleidingen met dit onderwerp
We gebruiken steeds meer wearables zoals de fitbit om inzicht in onze gezondheid te krijgen. Ook de meeste mobiele telefoons houden tegenwoordig bij hoeveel stappen we hebben gezet. Vaak gaat dit ook gepaard met meldingen op je telefoon die je stimuleren om meer te bewegen als je nog niet zoveel gelopen hebt.
Maar gaan mensen hier meer door lopen? Hoe kunnen de meldingen effectiever worden? Wellicht helpen persoonlijkere berichten of zelfs gamificatie: maak er een spelletje van waarin goed gedrag beloond wordt!
Handige links
Wat is gamificatie?
Meest relevante vakken
Biologie en informatica
Opleidingen met dit onderwerp
Creative Media & Game Technology
Bacteriën zijn heel bijzondere organismen die in veel verschillende soorten voorkomen. Zo bestaan er lichtgevende bacteriën, bacteriën die plastic of olie afbreken en nog veel meer. Het is mogelijk deze bacteriën te isoleren en er experimenten mee uit te voeren.
Welke bacteriën kunnen we bijvoorbeeld isoleren?
- thermofiele, amylase-producerende bacteriën
- mariene lichtbacteriën (bioluminescent bacteria)
- olieafbrekende bacteriën
- agar-aantastende bacteriën
Handige links
Wat is een bacterie?
Meest relevante vakken
Biologie, scheikunde en informatica
Opleidingen met dit onderwerp
Als je moeder en je vader allebei blond zijn of lang of juist klein, dan is de kans groot dat jij dat ook bent. Dat komt omdat je van allebei je ouders eigenschappen erft. Dit geldt niet alleen voor eigenschappen als je haarkleur en of je een wipneus hebt, maar ook voor erfelijke ziekten. Hier kun je met biologische technieken of met de computer onderzoek naar doen.
Handige links
Meer over DNA
Erfelijke ziektes
Meest relevante vakken
Biologie en informatica
Opleidingen met dit onderwerp
Ook bij het ontwerpen van nieuwe producten wordt steeds meer rekening gehouden met duurzaamheid. Een duurzaam product begint bij een duurzaam ontwerp! Maar hoe duurzaam zijn de producten die jij gebruikt? Kijken eens naar je smartphone, je fiets, je scooter, je voetbalschoen of je schaats. Zijn deze producten duurzaam ontworpen?
Handige links
Duurzaam ontwerpen
Meest relevante vakken
Natuurkunde
Opleidingen met dit onderwerp
Werktuigbouwkunde
User Experience gaat eenvoudig gezegd over hoe een bezoeker de website die hij of zij bezoekt ervaart? Sluit deze aan bij de verwachtingen, sluit de beleving aan en geeft dit een positief gevoel? Een goed UX design heeft een focus op je bezoekers. Zoekmachines zoals Google vinden dit steeds belangrijker in relatie tot de positie die websites krijgen binnen haar index.
Meest relevante vakken
Engels, Wiskunde en Kunstvakken
Onderzoek & Ontwerpen
Opleidingen met dit onderwerp
Als gevolg van de vergrijzing neemt het aantal mensen met dementie toe. In 2055 bereikt het aantal mensen met dementie een piek van ruim 690.000 (Alzheimer Nederland, 2017). Zelfstandigheid behouden op vlak van eten en drinken is een belangrijke indicator voor de kwaliteit van leven van ouderen. Ouderen met dementie kunnen ten gevolge van lichamelijke en cognitieve stoornissen problemen krijgen met de activiteiten eten en drinken. Deze problemen kunnen ernstige gevolgen hebben, zoals onvoldoende inname van voedsel, gewichtsverlies, ondervoeding, luchtweginfecties (ten gevolge van aspiratie) en zelfs tot de dood. Om deze problemen rond eten en drinken goed aan te pakken is het van belang dat verschillende zorgprofessionals zoals de logopedist en de diëtist samenwerken met verzorgenden, wijkverpleegkundigen en mantelzorgers van mensen met dementie.
Handige links
www.alzheimer-nederland.nl
www.hersenstichting.nl
Meest relevante vakken
Gezondheidszorg en biologie
Opleidingen met dit onderwerp
Logopedie
Voeding en diëtetiek
Verpleegkunde
In veel frisdranken en energy drinks zit veel suiker. Er zijn steeds meer frisdranken op de markt waar de suiker is vervangen door aspartaam of een andere zoetstof, zoals in Coca Cola Zero. De hoeveelheid van elke stof staat op het etiket vermeld, maar klopt die hoeveelheid wel? En is aspartaam wel veel gezonder?
Op de Hanzehogeschool hebben we laboratoria waar je dit soort dingen kunt komen meten. Hoe hoog is het percentage cafeïne bijvoorbeeld in energy dranken als RedBull of Monster of Coca Cola regular? En wat doet die cafeïne eigenlijk met je lichaam en je gezondheid? Benieuwd hoe dit zit en zin om dit te onderzoeken? Bedenk een voorstel!
Meest relevante vakken
Scheikunde en Biologie
Opleidingen met dit onderwerp
Niet alle kinderen leren 'als vanzelf' praten. Ongeveer 7% van de kinderen op de basisschool heeft een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is een neurocognitieve ontwikkelingsstoornis. Dit betekent dat taal in de hersenen minder goed wordt verwerkt. Een kind met TOS heeft bijvoorbeeld grote moeite met praten of het begrijpen van taal.
De taal- en spraakontwikkeling verloopt hierdoor anders dan bij leeftijdsgenoten. De oorzaak van TOS is nog niet bekend. Kinderen met TOS hebben problemen bij het volgen van de lessen op school. Zij hebben niet alleen moeite met de lessen taal, want zelfs voor rekenen en gym heb je taal nodig. TOS is nog niet zo bekend als dyslexie of Autisme, toch komt het vaker voor. Het zou de kinderen helpen als TOS bekender zou zijn.
Handige links
Informatie over TOS
Digitale platform Taalexpert
Meest relevante vakken
Nederlands en biologie
Opleidingen met dit onderwerp
Logopedie
Met een MRI scanner worden afbeeldingen gemaakt van het menselijk lichaam. Hiermee kan een diagnose gesteld worden bij zieke patiënten. De MRI werkt niet met röntgenstraling maar met magnetisme. Deze techniek is niet schadelijk voor het menselijke lichaam. Er moet echter wel opgelet worden dat de patiënt geen ijzeren voorwerpen in het lichaam heeft zoals een pacemaker. Voor deze patiënt is namelijk de MRI wel gevaarlijk. Onderwerpen/vraagstukken die hierbij passen kunnen zijn:
- Hoe werkt een MRI? Hoe komt een afbeelding tot stand?
- Waarom kan een MRI bij een patiënt met een pacemaker of vaatclips gevaarlijk zijn?
- Wat zijn de beperkingen van een MRI?
Handige links
www.radiologyassistant.nl
www.mrimaster.com
www.radiopaedia.org
Meest relevante vakken
Natuurkunde en wiskunde
Opleidingen met dit onderwerp
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT)
Op de afdeling nucleaire geneeskunde wordt gebruik gemaakt van radioactieve stoffen voor diagnostiek en behandeling. Een radioactieve stof zendt straling uit.
Voor een skeletonderzoek bij de nucleaire geneeskunde wordt bij de patiënt een radioactieve stof in een ader gespoten. Een reden hiervoor is een patiënt die pijn heeft in het skelet. De radioactieve stof heeft de eigenschap om naar actief groeiende/herstellende botcellen in de patiënt te gaan. Deze cellen nemen meer van de radioactieve stof op dan de gezonde cellen. Deze straling wordt opgevangen door een gammacamera. Deze gammacamera maakt aan de hand van deze opgevangen straling een afbeelding van het skelet waarbij de afwijkingen in het bot zichtbaar worden. Een opdracht/vraagstuk voor een profielwerkstuk zou kunnen zijn:
- Hoe werkt een radioactieve stof? Hoe wordt deze gemaakt?
- Hoe werkt een gammacamera?
- Wat kan er nog meer met nucleaire geneeskunde?
- Welke aandoeningen kunnen therapeutisch behandeld worden met nucleaire geneeskunde?
- Hoe werkt de opname van radioactieve stof in het lichaam eigenlijk?
- Bij welke indicaties speelt de nucleaire geneeskunde een grote rol?
Handige links
Video 'wat is nucleaire geneeskunde?'
Informatie over nucleaire geneeskunde
Wikipedia Nucleaire geneeskunde
Meest relevante vakken
Natuurkunde, wiskunde en biologie
Opleidingen met dit onderwerp
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT)
Energiezuinige auto's zijn helemaal in. Kijk maar eens in een showroom van een autodealer. Naast informatie over allerlei snufjes (airco, climatcontrol, boardcomputer enz.) wordt tegenwoordig ook altijd het verbruik van de auto en de uitstoot van uitlaatgassen vermeld. Voor veel mensen is dit belangrijk en als de brandstofprijs weer een nieuw record heeft bereikt, zal dat voor steeds meer mensen gelden.
De automarkt wordt op dit moment nog bepaald door auto's met een verbrandingsmotor. De elektrische auto is in opkomst, maar beperkingen zoals te weinig oplaadpunten en de geringe actieradius zorgen er o.a. voor dat auto's met een verbrandingsmotor voorlopig in de meerderheid zijn. Er worden hierdoor ook steeds weer nieuwere soorten verbrandingsmotoren ontwikkeld. De verbrandingsmotor wordt geoptimaliseerd met de modernste technieken.
Handige links
Optimalisatie verbrandingsmotor
Meest relevante vakken
Natuurkunde
Opleidingen met dit onderwerp
Werktuigbouwkunde
Voor het behandelen van een patiënt met een hersentumor wordt röntgenstraling met een zeer hoge energie (6MV) gebruikt. Medische beeldvorming met name CT en MRI zijn van cruciaal belang bij de opsporing ven de tumoren. De toediening van de straling is een zeer nauwkeurige bezigheid. De straling maakt de tumorcellen kapot. Hoe gaat dat in zijn werk? De patiënt krijgt voor deze behandeling een bestralingsmasker. Wat is het doel van zo'n masker en hoe wordt het gemaakt.
Handige links
Wat is bestraling?
Bestraling bij hersentumoren
Een bestralingsmaster maken
Meest relevante vakken
Natuurkunde en Biologie
Opleidingen met dit onderwerp
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT)
Röntgenstraling wordt vaak gebruikt om bij zieke patiënten een diagnose te kunnen stellen, denk aan long en buikfoto's. Daarnaast wordt röntgenstraling veel gebruikt om mogelijke botbreuken aan te tonen of uit te sluiten. Maar röntgenstraling kan ook nadelige gevolgen hebben en zou schadelijk kunnen zijn, hier moet rekening mee gehouden worden. Hoe ontstaat röntgenstraling, hoe ontstaat een afbeelding en wat zijn de nadelige eigenschappen?
Handige links
Voorlichting over straling aan patiënten
Hoe ontstaat röntgenstraling?
Hoe werkt een röntgenapparaat?
Meest relevante vakken
Natuurkunde en wiskunde
Opleidingen met dit onderwerp
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT)
Als je in de buurt van Hoogkerk (bij Groningen) woont, dan weet je wel, dat begin september de suikerbietencampagne start. Grote vrachtwagens vol suikerbieten rijden naar de suikerfabriek.
Eerstejaars studenten chemie en chemische technologie op de Hanzehogeschool doen jaarlijks een experiment met suikerbieten, ze halen dan het suiker uit de suikerbiet. Dit is niet een heel moeilijk experiment, en met de juiste hulp kun jij dit ook! Je moet er natuurlijk wel zelf een onderzoeksvraag omheen bedenken.
Handige links
Wikipedia suikerbieten
Meest relevante vakken
Scheikunde
Opleidingen met dit onderwerp
Vitamine C is een belangrijke vitamine die in bepaalde groente en fruit zit, zoals sinaasappels. Een glaasje sinaasappelsap bij het ontbijt geeft al 50% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Er zijn alleen mensen die zeggen dat het beter is om de sinaasappelsap zelf te persen, omdat de vitamine C in het licht snel afgebroken wordt. Als dat zo is, dat zou er wellicht ook verschil zijn tussen het gehalte vitamine C in afgesloten (goedkope) pakken ten opzichte van (dure) glazen flessen. En er zijn ook nog veel andere vraagstellingen te verzinnen rondom dit belangrijke molecuul.
Handige links
Vitamine C
Meest relevante vakken
Scheikunde
Opleidingen met dit onderwerp
Woningen hebben energie nodig om onder andere te verwarmen, te ventileren en te verlichten. Ook voor water toevoer en afvoer is energie nodig.
De eisen aan huizen worden steeds strenger. De zogenaamde Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) is de laatste jaren verlaagd om de nieuwe huizen nog energiezuiniger te maken. Huizen hebben daarom ook steeds vaker een zogenaamd "Warmte Terug Win"-systeem (WTW) om aan de eisen van de overheid te kunnen voldoen. En huizeneigenaren moeten bij verkoop van hun woning een energielabel overhandigen aan de kopers.
Handige links
Water en energie in woningen
Meest relevante vakken
Natuurkunde en wiskunde
Opleidingen met dit onderwerp
Architectuur
Bouwkunde
Civiele Techniek
De term front-end heeft betrekking op het gedeelte van een toepassing dat voor de gebruiker zichtbaar is. Andere benamingen voor deze omgeving zijn user interface (UI) en gebruikersinterface. Front-end development houdt in: het omzetten van een ontwerp van een website of andere toepassing in een technisch goed werkend geheel.
Meest relevante vakken
Engels, Wiskunde en Kunstvakken
Onderzoek & Ontwerpen
Opleidingen met dit onderwerp
Aardappelmeelfabrieken zoals die van Avebe halen verschillende moleculen uit aardappelen en hergebruiken deze stoffen in andere producten. Zo gebruiken ze zetmeel als basis voor producten zoals papier en behanglijm, en halen ze eiwitten uit aardappelen waarmee ze nieuwe vegan producten willen maken, zoals plantaardig ijs. Om zo veel mogelijk producten te maken, willen ze ook zo veel mogelijk zetmeel en eiwit uit de aardappel krijgen. Ze gebruiken hiervoor bijvoorbeeld een bijzonder ras aardappels die je niet kunt eten maar waar veel meer zetmeel in zit, de zogenoemde fabrieksaardappel.
Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of je ook zelf kunt aantonen dat in bepaalde aardappelrassen meer zetmeel zit dan in andere, door bijvoorbeeld de fabrieksaardappel te vergelijken met de consumptieaardappel, of een bloemige aardappel met een vastkokende. Of zouden de omstandigheden waaronder de aardappel gegroeid is van invloed zijn op de zetmeelhoeveelheid? En hebben deze omstandigheden ook invloed op het aantal of de soorten eiwitten? En wat maakt deze eiwitten geschikt voor plantaardig ijs? Genoeg vragen te bedenken!
Handige links
Aardappelzetmeel
Avébè over aardappelzetmeel
Meest relevante vakken
Scheikunde en Biologie
Opleidingen met dit onderwerp
Feedback component
Hoe tevreden ben jij met de informatie op deze pagina?
Geef je mening
Bedankt voor je feedback. We gaan er mee aan de slag.