Cultureel responsief lesgeven

De hoofdvraag van dit onderzoek is: Op welke wijze kan een leerkracht zijn of haar cultureel responsief lesgeven (CRL) vergroten met als doel om kansengelijkheid van basisschoolleerlingen te vergroten? Door leerkrachten hun cultureel responsief lesgeven te verrijken kunnen zij de juiste informatie ophalen bij ouders en leerlingen, deze verwerken in hun onderwijspraktijk en zo voor alle leerlingen betekenisvolle lessen vormgeven waardoor kansengelijkheid wordt vergroot. Dit zorgt voor een inclusieve samenleving waarin iedereen mee kan doen en een eerlijke kans krijgt om iets van zijn leven te maken.

Professionalisering van leerkrachten om alle leerlingen gelijke kansen te bieden is wenselijk. Hoe kunnen leerkrachten leerlingen uit kansarme milieus ondersteunen en hoe kunnen leerkrachten duurzame relaties met ouders aangaan? Het ontbreekt aan concrete kennis over cultureel responsief lesgeven. Ook onderzoek naar de samenhang tussen de didactiek en pedagogisch klimaat in divers samengestelde klassen in relatie tot de thuissituatie is van belang. Daarom ontwikkelen we in dit onderzoek concrete kennis en tools voor leerkrachten zodat zij door cultureel responsief lesgeven de kansengelijkheid in hun eigen klas kunnen vergroten.

Dit project voorziet leerkrachten in het basisonderwijs van handvatten om cultureel responsief vaardig te interacteren met ouders, leerlingen en tijdens lessen. Deze tools en kennis is ook relevant binnen opleidingen in het hbo die jeugdprofessionals opleiden zoals Toegepaste Psychologie, pabo, social work, pedagogiek, etc. De resultaten van dit onderzoek worden (inter)nationaal gedeeld via peer-reviewed tijdschriften en bij vaktijdschriften. Daarnaast levert het onderzoek een proefschift op.

Cultureel responsief lesgeven gaat onder andere over communicatiestijlen, het opbouwen van relaties, pedagogisch en didactisch handelen, curriculumkeuzes, hoge verwachtingen en minder vooroordelen hebben richting ouders en leerlingen. Dit is een cyclisch proces: blijvend open contact met ouders is noodzakelijk, evenals een zich steeds herhalende reflectie op de cultureel responsieve invulling van de onderwijspraktijk. Met de juiste tools en kennis geven leerkrachten betekenisvol onderwijs aan álle leerlingen en vergroten zij de kansengelijkheid.

Het ontwikkelen van de tools voor leerkrachten wordt in voortdurend en nauwkeurig overleg met de deelnemende scholen uitgeprobeerd en geëvalueerd. Daarnaast ziet een wetenschapsteam toe op de wetenschappelijke kwaliteit van het onderzoek. Resultaten zullen op regelmatige basis gepresenteerd worden op populair wetenschappelijke en wetenschappelijke conferenties, evenals in wetenschappelijke tijdschriften.