‘Alle dansers waren gelijkwaardig’

​Samen zwierden ze over het podium. Mensen met en zonder een beperking, professionele dansers, (nog) niet-professionele dansers, jongeren en jongvolwassenen. Het inclusiedansproject MOVE ME! was écht voor iedereen, vertellen docente Anneke Janssen en (oud-)studenten Daan Wiersema en Emy Guikema.

Iedereen kan dansen. Én iedereen zou de kans moeten krijgen om dat, als hij dat leuk vindt, in een voorstelling te doen. Dat is de overtuiging die Anneke Janssen, docent-onderzoeker en artistiek leider van het Dans- en Bewegingstheater van Sportstudies, ertoe beweegt om een inclusiedansvoorstelling te ontwikkelen. Samen met mede-initiatiefnemer André Arends schrijft ze fondsen aan en legt ze contact met Visio Onderwijs Haren, een school voor kinderen en jongeren met een visuele meervoudige beperking. 'Ons idee was om een theaterdansvoorstelling te ontwikkelen met de jongeren van Visio, maar ook met jongeren uit het reguliere voortgezet onderwijs, studenten van de Hanze én professionele dansers.'

Groep compleet
Bij Visio Onderwijs Haren komt Anneke in contact met Emy Guikema, die daar destijds haar afstudeerstage loopt. Emy studeert dan nog aan de ALO. 'We zijn tijdens de gymles samen dansles gaan geven. Zo ontdekten we alvast wat wel en niet haalbaar was voor de leerlingen.' Emy vindt het project zo leuk, dat ze zich aansluit als danser. En ook Daan Wiersema, die aan de Academie Minerva studeert, doet mee. 'Het idee van een voorstelling voor iedereen sprak me meteen aan. En het leek me interessant en leerzaam om gedurende een langere periode met jongeren met een beperking te werken.' Drie leerlingen van het Stadslyceum in Groningen, met dans in hun vakkenpakket, en dansers uit de schil van Club Guy & Roni maken de groep compleet.

Vertrouwensband
Van februari tot juni repeteert het gezelschap twee keer per week. Emy: 'We dansten vaak één op één: een leerling van Visio met iemand die wel kan zien. Voor ons was het best even zoeken naar wat wel en niet werkt en wat de leerlingen wel en niet begrijpen. Maar ik merkte dat we al snel een vertrouwensband opbouwden met de kinderen. Dat was belangrijk voor de voorstelling, want zij kunnen de ruimte waarin ze gaan optreden, natuurlijk niet zien.' Ook Daan merkte dat die band belangrijk was. 'Ik danste meestal met Jan, een grote jongen die in de loop van het project steeds vrijer ging bewegen. Naarmate hij me beter leerde kennen, liet hij zich steeds makkelijker uitdagen en begeleiden.'

Empoweren
Anneke vertelt dat het project onder andere als doel had om de leerlingen te "empoweren". 'Als we zagen dat iemand iets goed kon, deden we daar iets mee in de voorstelling, zodat diegene echt zijn talent kon laten zien.' Maar ze wilde ook dat de deelnemers zónder beperking zich door het project konden ontwikkelen. 'Ook de leerlingen van het Stadslyceum zag ik groeien. Zij hadden nog nooit zo intensief contact gehad met iemand met een beperking, ze raakten steeds meer betrokken en zochten steeds vaker naar nieuwe manieren om verbinding te maken. Dat vond ik ontzettend knap.'

Gelijkwaardig
In juni is het zo ver: tijdens twee voorstellingen in theaters in Assen en Groningen laat het dansgezelschap haar kunsten zien. Emy: 'Dat was heel bijzonder. Je bent zo lang intensief samen bezig geweest en tijdens de voorstellingen komt alles samen.' Daan vult aan: 'Wat we veel hoorden van mensen uit het publiek, was dat alle dansers gelijkwaardig waren. Dat vond ik echt een compliment.' Veel ouders van de Visio-leerlingen zijn verbaasd als ze hun kind op het podium zien schitteren, weet Anneke. 'Ze zeiden: "Ik had geen idee dat mijn zoon of dochter dat kon!".'

Grotere wereld
Zowel Anneke, Daan als Emy kijken dan ook met een grote glimlach terug op dit bijzondere project. Emy: 'De wereld van de leerlingen van Visio is vaak maar klein. Dit project was voor hen een totaal nieuwe belevenis. Ik vond het heel mooi om hen daarin te kunnen meenemen, zeker als ik zag hoe ze ervan genoten.' Daan zegt dat de voorstelling ook zijn wereld vergrootte: 'Deze kinderen hebben het label "beperking", maar op veel vlakken zijn ze minder beperkt dan jij of ik. Ze blijven enorm bij zichzelf, gaan af op hun intuïtie. Daar heb ik echt wel wat van opgestoken.' Voor Anneke smaakt het succes van MOVE ME! naar meer. 'Ik werk op dit moment aan een vervolg. Dit keer hoop ik de leerlingen van Visio niet alleen bij het dansen, maar ook bij de muziek en het decor te betrekken. Zodat ze zich in verschillende kunstdisciplines verder kunnen ontwikkelen.'