‘Met mijn test kunnen artsen zien of de orgaandonatie door kan gaan’

Voor een transplantatie doen ziekenhuizen verschillende experimenten om te kijken of de donor en de patiënt een goede match zijn. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat de patiënt geen antistoffen heeft aangemaakt die ervoor kunnen zorgen dat het lichaam het donororgaan afstoot. Een van deze testen die dit meet is aan vervanging toe, dus ontwikkelde vierdejaars Medische Diagnostiek Anniek Massink tijdens haar stage bij de afdeling transplantatie immunologie van het UMCG een nieuwe methode.

De testen waar Anniek aan werkte zijn zogenoemde kruisproeven, waarin je het serum van de patiënt kruist met het bloed van de donor, en daarna kijkt wat er met de cellen gebeurt. 'Als de cellen doodgaan is het een teken dat de transplantatie niet door kan gaan, want dan zijn er antistoffen aanwezig in de patiënt die de donorcellen kunnen aanvallen', vertelt Anniek.

Verouderde techniek

Om onder de microscoop onderscheid te kunnen maken tussen bepaalde soorten witte bloedcellen gebruiken de analisten een zogenoemde kleuring met een fluorescent label. 'Deze techniek is al heel oud en je hebt er reagentia voor nodig die niet meer gemaakt worden, dus wilde de afdeling graag een nieuwe manier vinden. En dat leek mij wel een leuke uitdaging!'

En een uitdaging werd het, want voor het project moest Anniek heel diep de materie in duiken. 'Ik heb super veel geleerd over deze processen en de experimenten die met dit soort cellen worden uitgevoerd. We hadden vanuit de opleiding natuurlijk wel basiskennis, maar dit is wel een heel specifiek vakgebied.'

Uiteindelijk wist ze een nieuwe methode te ontwikkelen op basis van een witte bloedcel isolatie waardoor het fluorescerende label niet meer nodig is 'Ik heb die cellen uit het bloed weten te halen waardoor de antistofreacties makkelijker kunnen worden beoordeeld.' De test bleek veel voordelen te hebben: 'Hij is sneller dan de huidige methode, en het resultaat is ook gemakkelijker af te lezen.'

Geen obstakels

Omdat het laboratorium de oude test moet vervangen, verwacht Anniek dat haar test binnenkort gewoon gebruikt gaat worden. 'Als de laatste testen ook goed uitpakken zie ik geen obstakels meer, dan kunnen ze ermee aan de slag.' Stiekem is ze hier best trots op. 'Ik ben dankbaar dat ze mij het vertrouwen gaven om hier vrijwel zelfstandig mee aan de slag te gaan, en vind het leuk dat het ook echt gelukt is om iets te maken wat ze kunnen gebruiken!'