‘Ik onderzocht welke suikermoleculen moedermelk zo gezond maken’

Moedermelk is ontzettend gezond, maar niet alle baby’s krijgen de kans om op te groeien met borstvoeding. Daarom werken onderzoekers en bedrijven hard aan het verbeteren van flesvoeding. Meander Vergnes, vierdejaars student Biologische en Medische Research, werkte tijdens haar stage bij het Radboudumc mee aan dit onderzoek, en keek welke moleculen in moedermelk invloed hebben op geheugen en intelligentie.

Als je als baby moedermelk drinkt kan het veel goede effecten hebben tijdens je latere leven, waaronder een sterker immuunsysteem, een gezonder microbioom en een beter geheugen. Maar hoe dit precies werkt weten we nog niet, en daarom onderzoeken wetenschappers bij het Radboudumc in Nijmegen de verschillende moleculen in moedermelk. ‘We kijken naar bepaalde suikers genaamd oligosachariden, oftewel HMOs’, zegt Meander. ‘We testen drie verschillende varianten van deze HMOs, en proberen er zo achter te komen wat ze precies doen.’

Voor haar stage voerde Meander gedragsstudies uit met verschillende groepen ratten: ‘Alle ratten zijn opgegroeid met melk van de moederrat, maar wij vulden dit aan met één of meerdere HMOs. Daarna heb ik getest hoe goed het geheugen en het leervermogen van de ratten was, met onder andere testen in een testarena.’

Hoewel het project nog loopt en Meander nog meer ratten wil testen, is er al wel een duidelijke winnaar aan te wijzen: ‘Een van de groepen presteerde duidelijk beter, dus de HMO behandeling die we hen hebben gegeven zorgt blijkbaar voor een extra boost.’ De volgende stap is het testen van meer ratten om de resultaten te bevestigen, en daarnaast kijken naar de moleculaire mechanismen. ‘Ik ga hier ook afstuderen, en in dat project ga ik kijken wat er op moleculair niveau gebeurt met de ratten die we deze oligosachariden voeren. Misschien kan ik zo zien welke genen er verhoogd of juist verlaagd tot expressie komen door de moedermelk, oftewel welke geactiveerd of gedeactiveerd worden.’

Met de resultaten zal uiteindelijk zeker wat gebeuren, want het onderzoek is gefinancierd door een grote Chinese zuivelfabrikant. ‘Als de resultaten zo positief blijven zullen ze de vinding waarschijnlijk patenteren en uiteindelijk toepassen in hun flesvoeding’, zegt Meander. ‘Maar dat zal nog wel even duren, want de suikers moeten ook nog worden goedgekeurd voor menselijke consumptie.’

Meander zelf is door het onderzoek geïnspireerd om verder te gaan in de neurowetenschappen. ‘Ik heb het altijd al interessant gevonden hoe dingen in ons lichaam werken, en hoe moleculen invloed hebben op ons geheugen, onze intelligentie en andere cognitieve processen. Dus ik hoop een baan te vinden waarbij ik dat verder kan gaan ontdekken!