Meer brillen, minder pillen: Innovatieve stressbehandeling voor kinderen

Onderzoeksproject

Een van de onderscheidende kwaliteiten van Noord-Nederland is de gelukkige bevolking. Toch zijn er een aantal ontwikkelingen die er door de jaren heen voor hebben gezorgd dat er een toenemende druk op de bevolking komt te staan. Voorbeelden hiervan zijn de hoge eisen vanuit de maatschappij, het toenemende aantal echtscheidingen, COVID-19 en de financiële gevolgen van de stijgende prijzen. Deze ontwikkelingen lijken vooral een grote impact te hebben op kinderen en jeugd. Verschillende onderzoeken tonen aan dat het mentaal welbevinden van jongeren negatief beïnvloed lijkt te zijn door de coronapandemie. Zij ervaren voornamelijk angst, depressieve gevoelens, eenzaamheid, stress en slaapproblemen.

“Early life stress” tijdens het opgroeien kan blijvende schade veroorzaken aan hersenen en andere organen. Dit leidt tot een verhoogde kans op gezondheidsklachten, zoals depressie, longziekten, hart- en vaatziekten en overgewicht. Stressmanagement is daarom essentieel voor de vitaliteit en gezondheid van de bevolking, maar de beschikbare middelen zijn onvoldoende om hieraan te voldoen. Het gezondheidszorgsysteem in Nederland loopt nu al tegen zijn grenzen aan. De wachttijden bij de GGZ lopen in Noord-Nederland soms op tot wel minstens een half jaar. Om de wachttijden en het gebrek aan personele capaciteit te compenseren, wordt momenteel vaak te snel gekozen voor medicatie als “snelle” oplossing. Dit leidt op zijn plaats weer tot uitdagingen in de zorgkosten. Op dit moment liggen de zorgkosten voor de Jeugdwet bij een groot aantal gemeenten in Noord-Nederland al hoger dan het gemiddelde in Nederland. Het is noodzaak om stress bij kinderen tijdig in een vroeg stadium te reduceren om te voorkomen dat stress resulteert in zwaardere lichamelijk en geestelijke problematiek met als gevolg nog meer druk op de zorg. Er is een verschuiving nodig van de focus van behandeling naar preventie.

De doelstelling van dit project is om een innovatieve digitale VR-oplossing te ontwikkelen, testen en demonstreren om de behandelingen voor kinderen (tot en met 18 jaar) met stress effectief te optimaliseren en digitaliseren. Dit door op basis van de actuele gemoedstoestand van de patiënt (biofeedback) real-time een complexe 3D wereld op te bouwen waarbij de therapeut (op afstand) kan interacteren. Idee is dat de beoogde digitale VR-oplossing kan worden ingezet in verschillende situaties om stress bij kinderen tijdig te reduceren, zoals in de 1e-lijns jeugdthuiszorg en in de geestelijke gezondheidszorg. Ook kan het beoogde product uiteindelijk worden opgeschaald naar bijvoorbeeld het (speciaal) onderwijs om ook daar het stressniveau onder kinderen aanzienlijk te kunnen verlagen. Uiteindelijk doel is om de shift te maken van behandeling naar preventie van stress op oudere leeftijd. Dit zal worden gerealiseerd door het benutten van de sterkte kennispositie van Noord-Nederland op het gebied van healthy ageing en de digitale kansen om bij te dragen aan een gezonde en gelukkige bevolking in Noord-Nederland.

Minder druk op het zorgpersoneel

De beoogde VR-applicatie zal resulteren in een efficiëntere en effectievere behandeling van stressproblematiek bij kinderen, waardoor er meer patiënten kunnen worden behandeld in een kortere tijd. Ook wordt het mogelijk om patiënten tegelijkertijd te behandelen. Bovendien kan er uiteindelijk voor gekozen worden om de VR-bril aan een patiënt mee te geven naar huis en de behandeling (deels) op afstand aan te bieden, iets wat een grote efficiency slag geeft in het werk van zorgpersoneel. Tot slot werkt de beoogde innovatie preventief voor stressproblematiek op oudere leeftijd. Doordat de stress op jonge leeftijd wordt aangepast en effectief wordt behandeld, zullen de patiënten op latere leeftijd geen tot minder stress ervaren, waardoor zij dan geen extra zorg nodig hebben. Zo levert dit al met al een groot voordeel op voor het zorgpersoneel.

CO2-reductie, minder afval en minder medicijnresten

Dit project helpt om de CO2-uitstoot en afval door medicijnresten te verminderen. Dat gebeurt doordat er een betere manier wordt ontwikkeld om stressproblemen te behandelen. Hierdoor zijn er op korte termijn minder medicijnen nodig voor kinderen. En op lange termijn zal ook het medicijngebruik voor stressproblemen bij volwassenen verminderen omdat het probleem voorkomen wordt. Uiteindelijk zal deze nieuwe aanpak ook helpen bij maatschappelijk verantwoord ondernemen en voldoen aan het principe van "do no significant harm".

Betere zorg

Ten eerste zal VRelax, als leider van het project, een sterke positie in de markt verwerven door het verkopen van een uniek en innovatief product in de zorgsector. Dit zal leiden tot meer inkomsten, hogere winsten en meer banen in Noord-Nederland. Ook zal KinderThuisZorg profiteren, doordat ze meer patiënten kunnen behandelen met dezelfde middelen en minder medicijnen hoeven te kopen. Hierdoor zullen de kosten dalen en zal de winst stijgen, waardoor er meer ruimte is om te investeren in nieuwe technologieën om de zorg te verbeteren. Tot slot zal Hanzehogeschool Groningen profiteren van de kennis die ze opdoen tijdens dit project, wat waardevol is voor verschillende expertisecentra binnen de instelling en zal bijdragen aan de verbetering van de kennisinstelling.

Dit project speelt in op een toenemend maatschappelijk probleem, namelijk de problematiek rondom stress bij kinderen en de gevolgen daarvan. De problematiek rondom stress heeft niet alleen negatieve gevolgen voor de bevolking, maar ook voor de zorgkosten. De beoogde oplossing van deze problematiek is ontstaan vanuit de kansen uit de transities in Noord-Nederland, met name de transitie naar positieve gezondheid. Het consortium ziet namelijk kansen in de shift naar preventie in plaats van behandeling en het bieden van eigen regie aan patiënten (in dit geval ook hun ouders). Maar ook digitalisering speelt een belangrijke rol in dit project. In elke oplossing voor een maatschappelijk vraagstuk en in vrijwel elke sector zit namelijk een digitale component.