De weerbarstige praktijk

In hoeverre kan een evidence-based prehabilitatieprogramma voor patiënten die wachten op colorectaal chirurgie toegepast worden in de dagelijkse praktijk van een regionaal ziekenhuis?

Eind 2022 werd een evidence-based multimodaal prehabilitatieprogramma geïmplementeerd in het perioperatieve colorectaal zorgpad van Nij Smellinghe (Drachten). Dit hield in dat alle patiënten gescreend worden door een fysiotherapeut en diëtist, waarna de hoog-risico patiënten een multimodaal prehabilitatieprogramma volgen. vanaf de eerste helft van 2023 word de toepassing hiervan gemonitord en geëvalueerd. Dit wordt gedaan door allereerst te kijken naar de therapietrouw. Therapietrouw bestaat uit het beschrijven of de juiste patiënten bereikt worden, hoe goed de verschillende programmacomponenten opgevolgd kunnen worden en hoe vaak en hoe goed de therapie opgevolgd wordt zoals voorgeschreven. Hieruit volgt een geaggregeerd percentage.

Daarnaast wordt in kaart gebracht of de beoogde resultaten behaald worden (fitheid voor de operatie en herstel na de operatie) en welke factoren meespelen in de toepassing van het prehabilitatieprogramma.

Tot nu toe participeerden 55 patiënten in het perioperatieve zorgpad. Hiervan werden 42 patiënten gezien door de fysiotherapeut en diëtist voor een preoperatieve risico-inschatting. Tien patiënten werden geïdentificeerd als hoog-risico en volgden een multimodaal prehabilitatieprogramma. De toepassing van het prehabilitatieprogramma was bij zes patiënten goed (94%) en bij vier patiënten minder goed (61%). Bij deze vier patiënten konden niet alle componenten van het programma toegepast worden en de therapie die ze kregen werd minder vaak en minder goed opgevolgd. Deze vier patiënten waren kwetsbaar op verschillende domeinen, waardoor er veel aanpassingen gedaan moesten worden om hen zo goed mogelijk te behandelen. Deze aanpassingen waren op basis van klinische expertise, omdat in de literatuur geen aanbevelingen te vinden zijn voor de kwetsbare hoog-risico patiënten.

Uit de wetenschappelijke evaluatie van een evidence-based prehabilitatieprogramma in de dagelijkse praktijk wordt zichtbaar dat kennis vanuit onderzoek toegepast kan worden op het grootste gedeelte van de patiënten, maar minder goed op patiënten met multifactoriële kwetsbaarheid. Dit is belangrijk, want juist die patiënten hebben een hoog risico op complicaties na een operatie.

De bevindingen van dit onderzoek worden gebruikt om de zorg voor patiënten die wachten op colorectaal chirurgie verder te verbeteren en dit op grotere schaal te onderzoeken. Momenteel zijn we bezig met de opzet van onderzoeken naar de optimalisatie van het zorgpad colorectaal chirurgie  en de behandeling van de kwetsbare hoog-risico patiënten.