Overbelasting energienetwerk oplossen? Challenge accepted!

  • Onderzoeker aan het woord
Podcast editie 9
Marten van der Laan

Het elektriciteitsnet raakt vol in Nederland en daardoor zitten onder andere bedrijventerreinen in Groningen op slot. Want nieuwe bedrijven kunnen zich er niet meer vestigen, en de huidige bedrijven op het terrein kunnen hun bedrijfscapaciteit niet meer uitbreiden en verduurzamen. Geen zonnepaneel mag geplaatst worden.

Dit is een artikel uit het Hanze Impact Magazine. Meld je gratis aan

Het initiatief Groningen Stroomt Door is opgericht om bedrijven op bedrijventerreinen in en om Groningen maximaal ruimte te bieden voor hun groei en verduurzaming, binnen de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk. In deze podcastserie gaan we in gesprek met lectoren, onderzoekers, ondernemers, wethouders en andere mensen die impact maken in de wereld om ons heen. Soms kennen ze elkaar al, en soms ook niet. Het doel is in ieder geval altijd om tot nieuwe inzichten te komen, elkaar beter te begrijpen of van elkaar te leren.

In gesprek gaan Marten van der Laan, Lector Systeemintegratie bij de Hanze, Greetje Bronsema, Strategisch adviseur Energiesysteem en Transitie bij Enexis en Eppie Silvius, Programmaleider Energie bij Gemeente Groningen. De host van de aflevering is Marcel Koenis, Directeur Strategie en Innovatie bij ENTRANCE. 

Beluister de podcast

Deel 1 van de podcast:
Wat is het probleem? Wie moeten er hiervoor samenwerken? En hoe zorgen we ervoor dat het net weer doorstroomt?

Drie partijen die - samen met de ondernemers op het bedrijventerrein Westpoort - verbonden zijn het project Groningen Stroomt Door en antwoorden geven op deze vragen: de gemeente Groningen, Enexis en de Hanze. Ze werken samen, maar alle drie vanuit een verschillende invalshoek aan deze pilot. Wat is ieder z'n rol? 

Marten van der Laan, Hanze: "Er wordt sneller geëlektrificeerd dan Enexis en andere netbeheerders bij kunnen houden. Dan moet je dus kijken: kan dat slimmer?"

Eppie Silvius, gemeente Groningen: "Een bedrijf die van het gas af wil gaan, die kán dat nu dus niet."

Deel 2 van de podcast:
Op het bedrijventerrein Westpoort worden alle energiestromen in kaart gebracht. Er wordt gekeken naar de lokale opwek, de gebruikersprofielen en de data van de bedrijven. Zo ontstaat er een nettoprofiel over een heel jaar. Zo zien de partijen dat er onbalans is tussen winter vs zomer en dag vs nacht. Daar
liggen kansen, zoals regelbare opwek, verschuiven van het moment van opwek en lokale opslag in de vorm van bijvoorbeeld een batterij.

Eppie Silvius, gemeente Groningen: "De vrachtwagens zijn overdag aan het rijden, dan komen ze 's avonds terug en heb je de stroom nog steeds in het gebied. Vervolgens laad je de accu
van de vrachtwagens met eigen energie."

Greetje Bronsema, Enexis: "Het is ook een nieuw hoofdstuk voor ons, daarin ontwikkelen we mee."

Deel 3 van de podcast:
Wat betekent dit voor de bedrijven die in de categorie 'grootverbruikers' vallen? Wachten ze op de verzwaring van het elektriciteitsnet door de beheerders of lopen ze voor de troepen uit en gaan ze individueel óf als collectief zelf aan de slag? Vanuit Groningen Stroomt Door krijgen de bedrijven een
individueel en collectief advies.

Marten van der Laan, Hanze: "Wij denken dat de collectieve optimalisatie meer vermogen vrijmaakt dan wanneer iedereen dat voor zich doet."

Greetje Bronsema, Enexis: "Ga met elkaar in gesprek, waar zitten de tekorten en overschotten? Dat is soms complex als het concurrenten zijn."

Marten van der Laan Netcongestie.jpg

Je wilt voorkomen dat drie bedrijven door samen te werken ruimte vrijspelen, en dat een willekeurige vierde partij die ruimte inneemt

Deel 4 van de podcast:
Bedrijventerrein Westpoort is een eerste stap om praktijkervaring op te doen en het model te ontwikkelen om de analyses te doen en optimalisatie toe te passen. Maar wat zijn de toekomstplannen? Op regionaal niveau betekent dat een uitbreiding naar vier andere Groningse bedrijventerreinen. Maar het gaat ook over een algemene bewustwording bij het mkb binnen Nederland. Netcongestie komt er écht aan.

Eppie Silvius, gemeente Groningen: "2050 is voor ons te ver weg. Wij willen van het gas af, want wij voelen het hier het hardste. Wij doen het in 2035."

Greetje Bronsema, Enexis: "Als je nu niet gaat nadenken over strategische oplossingen, heb je straks echt een probleem."

Deel 5 van de podcast:
Het laatste onderwerp gaat over de nieuwe bedrijven en het uitgeven van kavels: de kavels zonder kabel. Hoe pakt de gemeente dit aan? Eppie geeft aan dat hier twee routes voor zijn: als nieuw bedrijf word je onderdeel van de collectieve energie-coöperatie op een bestaand bedrijventerrein. Bij een geheel nieuw bedrijventerrein zijn Klimaat en Energie randvoorwaardelijk aan de voorkant opgenomen. Denk aan maatschappelijke voorrang: eerst een basisschool of een datacentrum?

Greetje Bronsema, Enexis: "Daar waar wij als netbeheerder energie vroeger 'volgend' waren, zijn we nu 'leidend' geworden."

Marten van der Laan, Hanze: "Je wilt voorkomen dat drie bedrijven door samen te werken ruimte vrijspelen, en dat een willekeurige vierde partij die ruimte inneemt."

Beluister de podcast