Win-win-win voor ondernemer, student en onderwijs

‘Met name ondernemers met een klein bedrijf kunnen de kansen van digitalisering veel beter benutten. Dit helpt niet alleen hun eigen positie te versterken, maar uiteindelijk óók de economie in de regio’, stelt Annette Dupree, projectleider van WOO-Groningen. WOO staat voor Werkplaats Online Ondernemen en is – in het kader van de Versnellingsagenda Digitalisering MKB van het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat – ontstaan als initiatief van de Hanzehogeschool Groningen, Rijksuniversiteit Groningen en het Noorderpoort. Ook de provincie Groningen, gemeente Groningen en de Rabobank dragen hieraan bij.

Dit is een artikel uit het Hanze Impact Magazine. Meld je gratis aan!

WOO-Groningen en MKB Digital Workspace in Amsterdam gingen in 2019 als eerste zogeheten Digitale Werkplaatsen van start. Inmiddels zijn er twintig werkplaatsen, vertelt Dupree: ‘Ik zeg daarom altijd Werkplaats Online Ondernemen Groningen, want we willen directe impact maken: hier in de provincie.’

• WOO-Groningen helpt mkb-ondernemers in de regio via online ondernemen hun voortbestaan en groei veilig te stellen;
• Vragen van ondernemers over online marketing, sales en communicatie worden verbonden aan het onderwijs doormiddel van studenten die er in het kader van hun mbo, hbo en/of wo opleiding aan werken;
• Studenten maken al tijdens hun studie impact in de regio;
• WOO organiseert samen met expert partners kennissessies, events en masterclasses voor ondernemers.

Impact

• Impact 1: Bedrijven in de regio worden concreet verder geholpen met online ondernemen om zo de economie te versterken.
• Impact 2: Studenten zijn al vóór ze klaar zijn met hun opleiding van betekenis voor de regio dankzij interessante en inhoudelijke praktijkopdrachten van bedrijven.

Betrokkenen

Hanzehogeschool Groningen, Noorderpoort, Rijksuniversiteit Groningen, Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Provincie Groningen, Gemeente Groningen, Rabobank en dertien online marketing bureaus/experts in de provincie Groningen.

Win-win-win voor ondernemer, student en onderwijs

Ruim zestig procent van de bedrijven in het noorden is mkb (< 250 werknemers). Dat het met deze bedrijven voor de wind gaat, is dus essentieel. WOO-Groningen richt zich daarom op de groep ondernemers die wel wil, maar niet weet hoe. Dupree: ‘Voor veel ondernemers geldt dat zij vaak (nog) geen goed beeld hebben van wat digitalisering en online ondernemen hen kan opleveren. Combineer dit met gebrek aan tijd, kennis en geld en je gaat ‘gewoon’ op dezelfde voet verder. Heel begrijpelijk.’ WOO wil deze ondernemers op weg helpen door ondersteuning en kennis te bieden in samenwerking met de kennisinstellingen.

Online marketing, sales en communicatie

Hoe word ik beter vindbaar? Wat kan ik met social media? Waar zitten mijn klanten online? Online ondernemen is een breed begrip, merkt ook Dupree. ‘De eerste vragen van ondernemers gaan vaak over online marketing, sales en communicatie Dit is een van de redenen waarom WOO-Groningen zich richt op de commerciële kant van digitalisering. Opleidingen waarmee we veel samenwerken zijn onder andere Commerciële economie, Communicatie en Bedrijfskunde, maar ook Communication & Multimedia Design. Bij de Universiteit doen ook studenten mee in opdrachten naast hun studie.’

Samen van betekenis zijn voor de regio

Voor iedere ondernemersvraag zoekt WOO naar het best passende onderwijstraject. Dat kan zijn in een project, stage, afstuderen, minor of vak. Zo wordt het bijvoorbeeld geïntegreerd in een vak marketingcommunicatie op het Noorderpoort, in de minor Digital Marketing op de Hanzehogeschool of als consultancy opdracht bij de RUG. Dit gebeurt in afstemming met docenten én experts uit het vakgebied, benadrukt Dupree: ‘Die verbinding vinden we belangrijk; die win-win-win tussen ondernemer, student en onderwijs moet erin zitten. Zodat studenten werken aan échte opdrachten van bedrijven. En zo van betekenis zijn voor de regio.

Impact van studenten naar voren halen

Karel-Jan van Alsem is lector marketing op de Hanzehogeschool en is verbonden aan WOO-Groningen. Als docent en lector zag hij het marketingvak door de jaren snel veranderen: ‘De grootste verandering is natuurlijk het online aspect. Dat we nu urenlang per dag op onze telefoon zitten, heeft tot heel ander consumentengedrag geleid. Online marketing is daardoor zo normaal geworden, dat het eigenlijk geïntegreerd zou moeten zijn in ‘gewone’ marketing. Toch zijn veel mkb-ondernemers nog niet zover. WOO koppelt die praktijkcases rechtstreeks aan het onderwijs en zorgt daarmee direct voor impact.’

Specifieke en uitlopende ondernemersvragen

‘Het oorspronkelijke idee was dat we zouden leren van de online-ervaringen van studenten en bedrijven, zodat we bedrijven weer verder konden helpen’, vertelt Van Alsem. In de praktijk blijkt dit echter lastig omdat vragen van ondernemers zeer specifiek en uiteenlopend zijn. ‘Wel wordt wetenschappelijk via de online readiness scan gemeten of bedrijven dankzij WOO beter worden in online ondernemen, daar halen we wel degelijk kennis uit.’

Kijken naar het grotere geheel

Daarnaast denkt Van Alsem mee over de inhoudelijke online marketing en strategische aanpak vanuit het onderwijs: ‘Het is mijn plek als lector om te voorkomen dat we uitvoerders worden. De verbinding zit in hoe we naar het grotere geheel kijken en wat we nodig hebben om het goed te kunnen doen.’ Wat Van Alsem mooi vindt aan de werkwijze van WOO, is dat het onderwijs niet wordt gebruikt om een student op te leiden, af te leveren en ze daarna in het diepe te gooien. ‘WOO biedt studenten al tijdens de studie de mogelijkheid om met de juiste coaching een bedrijf verder te helpen. Zo haal je de impact van een student als het ware naar voren.’

Nieuwe inzichten voor student én ondernemer

In ondernemersvragen liggen voor studenten meerdere uitdagingen, vertelt Dupree: ‘Studenten moeten kritisch op zoek naar de achterliggende ambitie van de ondernemer. Ook ervaren ze hoe het bedrijfsleven werkt. Voor sommigen geldt dat ze meer op het gebied van online en digitalisering doen, dan in hun opleiding. Tegelijkertijd zien we dat studenten in hun dagelijks leven online vaak überhaupt al verder zijn dan ondernemers. Bijna intuïtief weten ze de doelgroep te vinden. De winst zit dan ook vooral in het werken aan een écht verhaal: werkt wat ik heb bedacht ook in de praktijk?’ NineTwoFive is zo’n succesverhaal.

Opdracht NineTwoFive

NineTwoFive is een jong groeiend bedrijf. ‘Kort gezegd verkopen we elegante mannensieraden die we in huis ontwerpen. We hebben redelijke kennis van online marketing, maar zien ook de meerwaarde van het werken met studenten’, zegt Kai Geertsma, mede-eigenaar van NineTwoFive. NineTwoFive wilde weten of en hoe ze op TikTok konden beginnen én hoe ze hun merkwaarde konden versterken om internationaal meer klanten te bereiken en huidige klanten te binden.

Behoefte aan een extra service

Met de merkvraag ging onder andere Jens Klooster, student International Marketing Management, aan het werk: ‘Data liet zien dat veel klanten wel twee of drie keer iets kochten. Via een enquête onder klanten ontdekten we dat er behoefte was aan een extra service. We bedachten een soort community, waar klanten extra inspiratie op kunnen doen, mee mogen denken en speciale aanbiedingen krijgen. Ook deden we verbetersuggesties voor de webshop, die direct werden opgepakt. Dat geeft wel een voldaan gevoel; dat er iets met je werk gebeurt en je hoort dat we Kai hebben verrast met nieuwe inzichten waar hij concreet mee verder kon.’

Overtroffen verwachtingen

Ook over de samenwerking is Jens te spreken: ‘De communicatie met Kai verliep vrij soepel en was persoonlijk. We konden hem appen met vragen en hij was ook open in het delen van informatie en gegevens. Tussentijds hadden we meetings om te polsen of we op de goede weg waren.’ Dat het een succesvol project was bevestigt Kai: ‘We kregen praktische tips en vooral het idee van een community pagina was niet het eerste waar wij aan dachten, dus dat verraste. Er waren zelfs zo’n honderd reacties van mensen die aangaven in zo’n groep actief te willen zijn. Dat gaan we in de toekomst zeker toepassen.

Waardevol voor ondernemer én onderwijs

De ondernemer overweegt zelfs alweer een vervolgopdracht. Kai: ‘Je doet het niet alleen voor jezelf of voor je bedrijf, maar ook voor de studenten zodat ze iets relevants en tastbaars hebben om aan te werken en waar zichtbaar gebruik van wordt gemaakt. Bovendien is voor veel dingen onderzoek nodig, waar het onszelf aan de tijd ontbreekt. Dat de studenten dit doen is heel waardevol. En stiekem vind ik de samenwerking ook heel leuk; de gesprekken met studenten, het sociale aspect en het contact met het onderwijs. En tegelijkertijd heb ik via WOO-Groningen ook mijn eigen netwerk weer verder kunnen vergroten.'

Bekijk meer cases

Op grotere schaal nóg meer impact maken

Het mkb is eindeloos. ‘Van retail, B2B en start-ups tot sportscholen, de groenteboer en de vulpenwinkel, allemaal met andere producten, diensten en doelgroepen. Maar ook het aantal medewerkers maakt bijvoorbeeld al verschil’, somt Dupree op. ‘Bij sommige bedrijven vragen we ons wel af: komen zij echt uit de startblokken? Maar we zien vooral ondernemers die écht de ambitie hebben om te groeien en die via WOO grip willen krijgen op het online gedeelte dat ze (nog) niet beheersen. Uiteindelijk hopen we dat ondernemers na een traject via WOO, weten wat hún volgende stap is naar een succesvollere toekomst.’ 

Op dit moment bereikt WOO-Groningen vooral de ondernemers met een kleiner bedrijf (2 tot 20 medewerkers), vertelt Dupree: ‘En dat gaat goed, er komen veel mooie opdrachten binnen. Toch zouden we ook graag die iets grotere bedrijven (20 tot 50 medewerkers) een stap verder helpen. ‘Een afstudeerder is daarom nu aan de slag gegaan om te onderzoeken waar bij hen de behoefte ligt.’

Meer dan ‘alleen’ een praktijkopdracht

Iris Medendorp is een van deze studenten. Haar opdracht: uitzoeken waaraan grotere mkb-bedrijven behoefte hebben en een campagne bedenken en optuigen om deze groep te betrekken. De opdracht levert haar nu al meer op dan enkel de praktijkervaring: ‘Sinds ik bij WOO-Groningen werk, is mijn netwerk enorm gegroeid. Tijdens boeiende inspiratiesessies ontmoette ik ook veel nieuwe mensen. Ik ontdekte dat er veel kansen zijn; zoveel als je er zelf maakt of pakt. Dat zag ik ook bij de ondernemers: zij zijn allemaal enorm enthousiast over hun eigen onderneming of hun passie en dan denk je: zo kan het dus ook gewoon.’

Versterken van een duurzame economie

Misschien vraag je je af: is wat WOO-Groningen nu doet het meest innovatieve dat je kunt doen op het gebied van digitalisering? ‘Nee’, zegt Dupree. ‘Voor online marketingbureaus is dit gesneden koek. Maar voor ondernemers is dit anders, voor hen gaat die volgende stap wél over innovatie, want: ze gaan iets nieuws doen bovenop wat ze al deden. De impact die WOO-Groningen wil maken, is dat we veel mkb-ondernemers uit onze regio verbinden met het onderwijs om ze concreet verder te helpen. Tegelijkertijd brengen we toffe en inhoudelijk interessante opdrachten voor de studenten teweeg. Daarmee versterken we de impact van de kennisstellingen in de regio en zijn we met studenten en onderwijs direct van betekenis.’

In vijf stappen naar online succes

De afgelopen drie jaar hielp WOO-Groningen honderden ondernemers in de regio met hands-on adviezen, ondersteuning en tools waar ze direct mee van start konden. De werkwijze van WOO-Groningen is globaal samen te vatten in vijf stappen:

Stap 1: Aanmelding
De ondernemer komt binnen met een vraag en vult het aanmeldformulier in. Zo nodig volgt er een intakegesprek.

Stap 2: Toewijzing van traject
Coördinatoren van het Noorderpoort, Hanzehogeschool en RUG, bespreken de vraag in het coördinatorenoverleg. Zij kennen de mogelijkheden van hun kennisinstelling en beoordelen waar de vraag het beste past.

Stap 3: Concretiseren en online readiness scan
De docent bakent de vraag verder af, zodat studenten precies weten wat er van ze verwacht wordt. Met de online readiness scan wordt het beginpunt gemeten: hoe online ondernemend is het bedrijf al?

Stap 4: Studenten zijn aan het werk
Uitzoeken, bedenken, testen en uitvoeren: onder begeleiding van docenten en experts duiken de studenten het creatieve leerproces in. De ondernemer beantwoordt vragen, deelt data en feedback. Ook kan de ondernemer inspirerende workshops en events bijwonen.

Stap 5: Resultaat en vervolgstappen
Studenten presenteren het antwoord op de vraag van de ondernemer. Ook zijn de eerste resultaten bekend. De tweede online readiness scan laat de verbeteringen zien ten opzichte van de eerste. Nu is de ondernemer aan zet: zelf aan de slag als er voldoende kennis is opgebouwd óf concrete vervolgstappen uitzetten.

Online readiness scan

Om te toetsen of WOO en de inzet van onderwijstrajecten/studenten daadwerkelijk helpen bij het zetten van de volgende stap in het online ondernemen, gebruikt WOO de online readiness scan. Dit is een scan die wordt gedaan nog vóór bedrijven aan een traject beginnen. Deze maakt het beginpunt inzichtelijk: hoe online ondernemend is het bedrijf (al)? Wanneer het traject is afgelopen, wordt de scan een tweede keer gedaan. De ondernemer en WOO krijgen dan inzicht in wat er tijdens het traject is gedaan en wat de effecten hiervan zijn. Daarnaast spreken WOO-medewerkers zelf ook met regelmaat met de ondernemers om te evalueren hoe het traject is verlopen.