'We zorgen dat we samen snappen wat er aan de hand is'

De Kenniswerkplaatsen Onbegrepen Gedrag Drenthe en Groningen willen onbegrepen gedrag vanuit welke achtergrond dan ook terugdringen. Eric Blaauw, lector Verslavingskunde: ‘Onbegrepen gedrag gaat over een bepaalde situatie, waarin er iemand is die het gedrag van iemand anders niet begrijpt. Die situatie kan voortkomen uit een verslaving, een psychiatrische aandoening, verstandelijke beperking of moeilijke sociale omstandigheden. Wat wij met de Kenniswerkplaatsen doen, is expertise uit allerlei hoeken bundelen, zodat we samen snappen wat er aan de hand is. En als we het niet weten, zoeken we een oplossing om het wel te snappen.’

In Groningen zijn de problemen groot

Eric Blaauw woonde onlangs een raadsvergadering bij van de Gemeente Groningen over de Toekomst van de GGZ. Groningen heeft van alle provincies de grootste problemen: de langste wachtlijsten, het hoogste zelfmoordaantal, het grootste aantal psychische problemen, de armoede is hier het hoogst en de ongeletterdheid ook, en dan telt ook de aardbevingsproblematiek nog mee. En dat terwijl het zorgaanbod in Groningen het laagst is. Eric: ‘In de stad Groningen is er één zorgprofessional op de 1.900 mensen; in Noordoost Groningen is dat bijvoorbeeld één op de 13.000. Als je daar dus hulp nodig hebt, is de kans groot dat die niet komt. Of niet op tijd komt. En doordat er veel te weinig zorg is, is er een groter risico op onbegrepen gedrag. Het gebrek aan zorgprofessionals komt doordat mensen denken dat er in het noorden geen banen zijn of geen baangaranties, en dus trekken ze weg. Maar nu al, en in de toekomst ook, zal er meer dan genoeg werk zijn voor zorgprofessionals, zeker ook voor studenten van de Hanze. Mijn boodschap aan hen is dan ook, blijf vooral!’

Studenten zijn nadrukkelijk betrokken

De kern van de aanpak in de Kenniswerkplaatsen Onbegrepen Gedrag is dat er in leergemeenschappen wordt gewerkt. Dit gebeurt multidisciplinair, dus meerdere Schools zijn bij de aanpak betrokken, zoals bijvoorbeeld studenten van Sociaal Juridische Dienstverlening, Toegepaste Psychologie, Social Work en Verpleegkunde. En een vast onderdeel daarvan is dat er wordt gewerkt met organisaties uit de praktijk.

De Kenniswerkplaatsen hebben een fysieke plek om samen te komen, in Drenthe is dat in Beilen en in Groningen is dat in de wijk Selwerd. Hier komen onderzoekers, studenten, mensen uit de praktijk en ervaringsdeskundigen regelmatig samen. Eric: ‘We kijken eerst naar wat er al is, en dat is de start van het onderzoek. Als een voorziening of werkwijze ontbreekt, kijken we naar wat nodig is en komen we met innovaties. Bij al deze innovaties zijn studenten zeer nadrukkelijk betrokken.’ In september 2025 start de Minor Verslavingskunde en naar verwachting zullen de studenten van deze minor ook een belangrijke rol gaan spelen.

Netwerken met elkaar verbinden    

De Kenniswerkplaatsen zijn intussen een paar maanden aan het werk, en sluiten aan bij het Integrale Zorg Akkoord en bij het landelijke Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Eric: ‘We werken ook samen met de netwerken in de provincie die al actief zijn op dit gebied en dat is veelomvattend. Denk bijvoorbeeld aan initiatieven op het gebied van leefstijl, woonvoorzieningen, armoede, financiën, werk, vrijetijdsbesteding. Al dat soort zaken speelt een rol. Daarnaast proberen we de formele netwerken, zoals gemeente en zorg, te verbinden aan de informele netwerken zoals familie, buren en naasten. We trekken met beide op, zodat we zo breed mogelijk steun kunnen bieden.’

We werken in cycli aan nieuwe innovaties

‘Ons belangrijkste doel is het verminderen van ongewenst gedrag. En daarbij gaat het vaak om complexe situaties, bijvoorbeeld als iemand zich dreigend opstelt tegenover een hulpverleningsinstelling, of als iemand zichzelf heel erg verwaarloost en overlast veroorzaakt. Daarom zijn samenwerkingen op het sociale domein, het gezondheidsdomein en het veiligheidsdomein heel belangrijk,’ legt Eric uit. ‘De al genoemde fysieke ontmoetingsplaatsen werken heel goed. Elk half jaar zijn er nieuwe projecten waar studenten mee aan de slag gaan. Het eerste half jaar wordt bekeken, wat is er? In het tweede halve jaar ontwikkelen we innovaties en nieuwe producten en in het derde halve jaar worden deze geïmplementeerd. Vanuit hun curriculum zijn de studenten telkens een half jaar betrokken bij de Kenniswerkplaats. En wat ons betreft zijn ze vanaf hun tweede jaar welkom om mee te doen.’

Brede ondersteuning

De Kenniswerkplaatsen zijn vrij recent van start gegaan, dus de impact is nog niet echt zichtbaar in de praktijk. Maar resultaten zijn er wel. Zo gaf Hanzedocent-onderzoeker Petrick Glasbergen onlangs een webinar over de stand van zaken van de Kenniswerkplaatsen. Ook zijn er al een paar afstudeeropdrachten binnen de Kenniswerkplaatsen afgerond. Eric: ‘En we merken steeds meer enthousiasme van nieuwe organisaties die zich willen aansluiten. Wat dat betreft is er wel een ‘buzz’ gaande. Men hoort dat gemeenten en zorginstellingen actief met het onderwerp bezig zijn en dat trekt ook weer nieuwe samenwerkingen aan. We zien bijvoorbeeld dat het veiligheidsdomein in de vorm van betrokkenheid van de politie, ook steeds meer aansluit. En dat is een mooie ontwikkeling.’

Meer weten over de kenniswerkplaatsen?

Klik hier voor Drenthe

Klik hier voor Groningen