Manifest Kinderrechten in preventie, ondersteuning en zorg roept op tot actie

Op 7 februari is het Manifest Kinderrechten in preventie, ondersteuning en zorg overhandigd aan demissionair staatssecretaris VWS Maarten van Ooijen, door Brigit Toebes (Aletta Jacobs School of Public Health), Karine van ‘t Land en Alies Struijs (beiden van Johannes Wier Stichting). Het manifest is een krachtig pleidooi voor actie! Het roept op tot verbetering van preventie, ondersteuning en zorg voor kinderen in Nederland, met vier fundamentele kinderrechten als leidraad en het recht op gezondheid als kernpunt. Een van de ondertekenaars is Annelies Kassenberg, onze lector Jeugd & Leefomgeving.

Wat bracht dit manifest tot stand?

De inspiratie voor dit manifest kwam voort uit een bijeenkomst georganiseerd door de Aletta Jacobs School of Public Health en de Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten, op 26 mei vorig jaar. In Groningen kwam een diverse groep samen om te discussiëren over jeugdzorg vanuit een mensenrechtenperspectief. Dit gesprek, gericht op het waarborgen van het recht van het kind op zorg vanuit de overheid en het bieden van handvatten voor jeugdzorgprofessionals, leidde tot het Manifest Kinderrechten in preventie, ondersteuning en zorg.

Waar draait het om in dit manifest?

Het manifest stelt de vraag: Hoe ziet onze wereld eruit als we altijd het belang van het kind vooropstellen? Het is duidelijk: een maatschappij die goed is voor kinderen, is goed voor iedereen. Toch blijkt uit de evaluatie van 2022 door het Comité voor de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties, kortweg het VN-Kinderrechtencomité, dat Nederland hierin nog tekortschiet. Het VN-Kinderrechtencomité stelt onder andere dat in Nederland het belang van kinderen onvoldoende voorop staat, en dat de stem van kinderen onvoldoende wordt gehoord.

De vier fundamentele rechten voor het kind
 

Vanuit de achtergrond van het recht op gezondheid richt het manifest richt zich op vier essentiële rechten:

1. Het belang van het kind komt altijd op de eerste plaats, bij alle maatregelen, beleid en wetgeving die kinderen aangaan.
2. Het recht van het kind om gehoord te worden, ongeacht leeftijd. Kinderen hebben een stem die gehoord moet worden.
3. Het recht op leven, overleven en ontwikkeling, waarbij de overheid een veilige omgeving moet creëren die de brede ontwikkeling van kinderen ondersteunt.
4. Het non-discriminatiebeginsel, waarbij elk kind beschermd moet worden tegen onrechtmatig onderscheid en toegang moet hebben tot passende en hoogwaardige zorg.

Oproep tot actie
 

Het manifest roept de landelijke overheid op om de Stappenplannen van de Kinderombudsman verplicht te stellen voor alle beleidsontwikkelingen en wetgeving, zowel lokaal als landelijk. Ook als deze op het eerste gezicht niet direct de belangen van kinderen lijken te raken. Daarnaast worden overheden, bestuurders, professionals en onderzoekers opgeroepen om actie te ondernemen om de rechten van kinderen te borgen, ieder vanuit hun eigen expertise en verantwoordelijkheden. Alleen door samen te werken kunnen we het recht op gezondheid van kinderen realiseren, wat uiteindelijk ten goede komt aan iedereen.

Betrokken partijen Manifest Kinderrechten in preventie, ondersteuning en zorg

Ondertekend door

• Prof. mr. dr. Brigit Toebes, wetenschappelijk directeur Aletta Jacobs School of Public Health
• Dr. Alies Struijs, voorzitter Johannes Wier Stichting
• Dr. Karine van ‘t Land, vicevoorzitter Johannes Wier Stichting
• Drs. Frederic van Kleef, algemeen directeur Aletta Jacobs School of Public Health

Mede ondertekend door

• Drs. Paul van der Velpen, voorzitter Stichting @ease
• Prof. dr. Tessa Roseboom, Amsterdam UMC
• Drs. Jan Willem Bruins, directeur Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk Prof.
• Dr. Laura Batstra, onderzoeker Rijksuniversiteit Groningen
• Dr. Elianne Zijlstra, onderzoeker Rijksuniversiteit Groningen
• Dr. Irma Hein, kinder- en jeugdpsychiater Levvel
• Dr. Janneke Metselaar, lector Zorg voor Jeugd NHL Stenden
• Dr. Annelies Kassenberg, lector Jeugd en Leefomgeving, Hanzehogeschool Groningen
• Drs. Petra de Jong, vicevoorzitter KAMG
• Drs. Raquel Abrahams, vicevoorzitter AJN Jeugdartsen
• Drs. Igor Ivakic, directeur Nederlands Centrum Jeugdgezondheid
• Prof. dr. Ramón Lindauer, kinder- en jeugdpsychiater Amsterdam UMC

Samenwerkende Beroepsverenigingen Jeugd
Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW), Verpleegkundigen Maatschappij & Gezondheid (V&VN), Nederlandse Vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO), Jeugdartsen Nederland (AJN), Kinder- en jongerenwerk (BV Jong)x, Nederlands Instituut van Psychologen (NIP), Landelijke Huisartsen Verenigingen (LHV), Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVP), Kinder- en Jeugdpsychiatrie, Landelijke Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten (LVVP), Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB.