Nadine Hammami: studeren tijdens ramadan

De islam kent vijf religieuze verplichtingen, de vijf zuilen van de islam. Het vasten is daar één van en valt in de maand ramadan, de negende maand van de islamitische maankalender. Tijdens de ramadan wordt er gevast van zonsopgang tot zonsondergang. Dit jaar vieren moslims ramadan van 1 tot en met 29 maart. Voor Nadine Hammami, eerstejaars Finance Tax and Advice, betekent ramadan: focussen op jezelf en op de juiste manier van leven.

Tekst: Loes Vader 
Foto’s: Nadine Hammami 

Hoe voel je je? 
“Heel goed, al vanaf de eerste dag van de ramadan. Ik voel rust en daar draait deze maand om.”  

Wat betekent ramadan voor jou persoonlijk? 
“Voor mij betekent ramadan focussen op jezelf en op de juiste manier van leven. Het gaat niet alleen om het eten, maar ook je onthouden van slechte dingen. De daden die je verricht tijdens ramadan zijn alleen positieve. We letten erop dat we geen verkeerde dingen zeggen, dus niet roddelen en niet schelden. Ik ben me daarvan eigenlijk altijd wel bewust, maar tijdens ramadan nog meer. Je daarop focussen is iets heel groots, waarmee je dichter bij je geloof komt.” 

Wat vind je moeilijk tijdens de ramadan? 
“Ik vind eigenlijk niets moeilijk. Het is alleen maar fijn. Het is Gods plan en alles valt op zijn plek. God maakt het makkelijk voor je. Ik voel meer rust dan in de andere maanden. Vanaf mijn zevende doe dit vrijwillig en verplicht vanaf mijn twaalfde. Het belemmert me niet in mijn dagelijkse taken. Ik ben juist scherper dan normaal.” 

Dus je hebt geen moeite om je te concentreren op je studie?
“Je kunt later op de dag vermoeid raken omdat je energie wat lager is. Nu is mijn energie heel hoog, dat heb ik ’s ochtends ook wanneer ik opsta om te ontbijten en na mijn gebed. Het wordt minder tijdens de dag, maar dat is ook zo op normale dagen.” 

Wat is je favoriete moment van de dag? 
“Ik heb eigenlijk twee favoriete momenten. ’s Ochtends vroeg wanneer heel de wereld slaapt en ik wakker ben, dan voel ik rust en heb ik een energiepiek. ’s Avonds na het eten wanneer ik naar de moskee ga voor onze nachtgebeden, is ook een fijn moment. In de moskee zie ik al mijn medemoslims, met maar een doel: bidden tot God.” 

Hoe breek je het vasten? 
“We spreken een smeekbede uit, daarna drink ik een glaasje water en eet een dadel. Net als onze profeet voorheen. Zo hydrateer je en een dadel bevat veel goeds. Daarna is er Tunesische soep, loempiaatjes en een salade. Je hebt dan heel veel zin in eten, maar je bent snel vol. Daardoor ben je je ook bewust dat het zonde is om te veel eten te maken en het weg te gooien. Wij houden het beperkt en gezond.”  

Wat is je favoriete ramadan-gerecht? 
“Toch echt die Tunesische soep, die blijft lekker. We doen er vis in of vlees, groenten en een soort graan.” 

Doe je extra rituelen tijdens ramadan? 
“Ik bid vaker dan normaal. Normaal bidden we vijf keer per dag, dat doen we ook tijdens ramadan, maar tijdens het nachtgebed in de moskee bidden we nog vier keer. We gedenken God door verschillende smeekbeden. We lezen de Koran, de handleiding voor hoe wij moeten leven. Alles staat erin, het slechte waar je je van moet weerhouden, en het goede wat je moet doen.” 

Waar kijk je het meeste naar uit tijdens ramadan? 
“Ik kijk altijd uit naar deze bijzondere maand en ik ben dol op het Suikerfeest, dan komen we allemaal samen. Vrienden, familie, cadeautjes, samen naar de moskee, samen bidden… en kan ik me helemaal focussen op wat belangrijk is.” 

Heb je suggesties voor niet-gelovigen of andersgelovigen hoe met moslims om te gaan in deze maand? 
“Leer waar de ramadan echt om gaat. Het is meer dan niet eten van zonsopgang tot zonsondergang. Wij studeren en werken met allerlei verschillende mensen, dan is het belangrijk om te weten wie er naast jou zit. Leer je medemens kennen, daardoor groei jezelf ook. Als je geïnteresseerd bent in je medemens, moslim of niet, wordt de wereld een beetje mooier.”