Alleganze: een goed gesprek over drugsgebruik

‘Je bent gepakt met te veel drugs op zak door de bewaking van het festival. Je moet de boete betalen, ga terug naar nummer 27.’ Yana Brakel en Marije Hendriks ontwikkelden voor hun eindscriptie Alleganze, de drugseditie van het oer-Hollandse bordspel Ganzenbord.

Tekst: Loes Vader
Fotocredits: Kim Frijters

Yana Brakel en Marije Hendriks zijn allebei afgestudeerd aan de bachelor Toegepast Psychologie. Ze deden hun afstudeeronderzoek bij het project Pilletje hier, pilletje daar van de Innovatiewerkplaats Zorg en Veiligheid van het lectoraat Verslavingskunde en Forensische Zorg, een initiatief van het Openbaar Ministerie dat jongeren wil betrekken bij het bespreekbaar maken van de maatschappelijke impact van drugs.

Steeds jongere loopjongens

“We merken in onze omgeving dat drugsgebruik steeds normaler wordt en dat studenten vaker en meer gebruiken”, legt Yana uit. “Ook zagen wij het incident tijdens het introductiekamp van Bedrijfskunde, waar chaos uitbrak door drugsgebruik. Ik woon zelf in Uithuizen en zie ook dat er steeds jongere loopjongens worden geronseld. Wij zijn gaan kijken hoe we studenten bewustere keuzes laten maken over drank en drugs.”

Is verbinding op drugs oprecht?

Zonder te moraliseren, normeren of beschuldigen wilden Yana en Marije jongeren betrekken bij het bespreekbaar maken van de maatschappelijke impact van drugs. “Het gesprek aangaan zonder een waarschuwend vingertje, maar op een open manier. Om dat te stimuleren wilden we een tool ontwikkelen, iets tastbaars. Via focusgroepen zijn we met behulp van design thinking, een methode om op een creatieve manier iets te creëren, en met de doelgroep in gesprek gegaan.”

Tijdens dat proces kwamen de onderzoekers erachter dat een spel misschien zou werken. “We ontdekten dat verbinding met elkaar voelen nogal eens achter het drugsgebruik zit. Terwijl ze twijfelen of verbinding door drugs wel oprecht is. Dit hebben we gecontroleerd in de literatuur en daar vonden we dat 98 procent van de drugsgebruikende studenten dit in sociale omgevingen doet. Maar, ook bordspellen dragen bij aan ontspanning en het versterken van onderlinge verbinding. Dat sluit dus naadloos aan bij wat wij willen bereiken. Wij zien Alleganze dus ook als alternatief voor een avond op de pillen”, aldus Yana.

Het spel

Je kunt Alleganze spelen met twee tot en met zes personen. Net als bij gewoon Ganzebord gooi je met een dobbelsteen en loop je rond. Daarbij stel je elkaar persoonlijke vragen. Het spel bevat ongeveer 150 vragen, die de onderzoekers ook hebben onderbouwd. Yana geeft een paar voorbeelden. “Bij wie in je vriendenkring voel je je het meest op je gemak en waarom? Heb je ooit druk gevoeld om drugs te gebruiken op een feestje, en hoe ging je daarmee om? Denk je dat geluk te creëren is? Daarnaast hebben we speciale vakjes toegevoegd. Je komt bijvoorbeeld op vakje 58 FOMO: je bent een avond niet op stap en je hebt FOMO, ga naar het pionnetje dat het dichtst bij je staat. De pionnetjes zijn in de vorm van een pil, een tonnetje drugsafval of een fles.”

Eerstejaars studenten

Yana en Marije dromen ervan dat het spel straks overal in de winkels ligt en dat iedereen het spel kan spelen. “Op dit moment zijn er vier exemplaren. De volgende stappen zijn: gaan we het verder onderzoeken, perfectioneren en testen en hoe kunnen we het gaan produceren? Afgelopen week heb ik met Dick Pouwels (voorzitter College van Bestuur) van de Hanze gesproken en hij zou het volgend jaar willen uitbrengen voor eerstejaarsstudenten. Dat zou natuurlijk helemaal top zijn. Ze komen nieuw in het studentenleven en leren dan meteen hoe ze over hun drank en drugsgebruik kunnen praten.”

Beste vriendin

We hebben het spel zelf een aantal keren in de focusgroepen gespeeld. Petrick Glasbergen en Arne van den Bos van het lectoraat hebben het gespeeld en ik heb het met vrienden en met mijn beste vriendin gespeeld, die ik al acht jaar ken. We merkten allemaal dat de gesprekken dieper gingen. Ik ontdekte bij mijn beste vriendin nieuwe inzichten over hoe zij in het leven staat en tegen bepaalde dingen aankijkt. Dat vind ik heel bijzonder”, benadrukt Yana.