Zomerconcert 2024: Natuurkunde als voedingsbodem voor klassieke muziek

Bernardo van Bemmelen studeert Compositie & Muziekproductie. De half Spaans, half Nederlandse tweedejaarsstudent verhuisde vijf jaar geleden van Mallorca, waar hij opgroeide, naar Nederland om Natuurkunde te studeren. Nadat hij was afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen volgde hij zijn andere passie: muziek. Voor het Zomerconcert van het Prins Claus Conservatorium componeerde hij Lightsong, een hedendaags klassiek stuk voor vijf strijkers. “Lightsong begon met een muzikaal idee over de perceptie van tijd”, legt Van Bemmelen uit. “Ik wilde onderzoeken wat er gebeurt als in een hoger tempo de puls iets sneller gaat, maar dan met lange noten. Het stuk gaat over ervaring, je volgt iets dat door extremen gaat, van heel langzaam naar heel snel, tot het barst. Het is een abstract idee over iets dat doorgaat terwijl het niet is verwerkt. Denk aan emoties of pijn. Met de snelle passages is de pijn verborgen, maar bij de langzame hoor je steeds duidelijker wat er van binnen gebeurt. Het abstracte zorgt ervoor dat het op allerlei vlakken toepasbaar is. De wereld die lijdt, het klimaat, maar je kunt het ook als psychisch lijden duiden. Dat is het mooie van een abstract concept, iedereen kan het zelf invullen.”

Relativiteitstheorie

Ook al heet de compositie Lightsong, toch was het niet Bernardo’s intentie om een lichte luisterervaring te componeren. “Lightsong is een beetje ironisch bedoeld. Het is ontstaan uit het idee van tijd, van licht. Met mijn natuurkunde-achtergrond ken ik natuurlijk Einsteins relativiteitstheorie, die beschrijft hoe tijd en ruimte dynamisch zijn en onlosmakelijk aan elkaar zijn geknoopt tot één geheel. In Lightsong onstaat er een verschil tussen jou en de tijd. Je gaat van de ene perceptie naar de andere”, legt Van Bemmelen uit.

Schoonheid in kennis

Bernardo noemt zijn Natuurkundestudie niet direct een inspiratiebron, maar het heeft hem wel als persoon verrijkt. “Je kunt schoonheid in die kennis zien. Ik kan die kennis gebruiken als voedingsbodem voor mijn hedendaagse klassieke composities. Ik haal mijn inspiratie vooral uit mijn eigen leven, andere kunst en andere muziek. Op het Conservatorium klinkt altijd muziek en er zijn fantastische musici die mijn composities willen spelen.”

Eigentijdse componisten

Bernardo componeerde Lightsong voor een strijkkwintet: twee violen, een altviool, een cello en een contrabas. Het is een klassiek stuk, maar wel hedendaags klassiek. “We leven in een tijd waarin klassieke muziek kan worden beïnvloed door welk type muziek dan ook, omdat we volledige toegang hebben tot de hele wereldcatalogus. Je kunt componeren binnen elke historische, culturele of artistieke context. Voor mij gaat klassieke muziek grotendeels over kunst met geluid als basis. Het gaat niet meer zo vaak over een wals of een mazurka, maar hoe ver je klank kunt uitrekken en nieuwe hedendaagse ervaringen kunt uiten. Daarom komt er zulke experimentele muziek uit deze traditie. Alles kan!”

Troost, hoop en herkenning

Bernardo wil met zijn muziek een eigen stem, een eigen taal, een eigen muzikale uitkijk realiseren. “Ik voel dat ik nog hard moet werken om mijn plekje te vinden in de hedendaagse klassieke muziek, maar ook als songwriter en muzikant. Ik wil projecten maken die groter zijn dan mijzelf, met andere mensen. Dat wil ik meer dan commercieel succes. Ik hoop dat mensen veel aan mijn composities en projecten zullen hebben. Dat het troost biedt, of hoop, of herkenning”, besluit Van Bemmelen.

Nieuwgierig?

Alle afdelingen van het Conservatorium leveren een bijdrage aan het Zomerconcert: Klassiek, Jazz, Docent Muziek en Compositie & Muziekproductie. Nieuwsgierig naar Lightsong van Bernardo van Bemmelen en andere zomerse klanken waarmee het prins Claus Conservatorium dit seizoen afsluit? Er zijn nog een aantal kaartjes beschikbaar.

Bestel je kaartjes